TÜRK TARİHİNİN ZENGİNLİKLERİ

1243 Kösedağ Savaşı yenilgisinden sonra Anadolu Selçuklu Devleti hızla yıkılmaya doğru gitti.

Moğollar Anadolu’yu işgal ettiler. Anadolu’da karışıklıklar başladı. Devlet otoritesi kalmadı. Bunun üzerine uçlardaki Türkmen beyleri birer birer bağımsızlıklarını ilan ettiler. Anadolu Türk birliği dağıldı. Bir çok beylik kuruldu. Bu beylikler şunlardır;

1. Osmanoğulları (1299-1922)

Osman Bey tarafından Söğüt ve Domaniç çevresinde kuruldu. Diğer beyliklere göre küçük olmasına rağmen idarecilerin kabiliyeti, coğrafi konumu sayesinde kısa zamanda güçlenerek Anadolu Türk birliğini sağladı ve bir dünya devleti haline geldi.

2. Karamanoğulları (1256 – 1487)

Karaman ve Ermenek çevresinde kurulmuştur. Anadolu Selçuklu Devleti yıkılınca Konya‘yı alarak başkent yaptılar. Kendilerini Anadolu Selçuklu Devleti’nin mirasçısı görmüşlerdir. Anadolu Türk birliğini sağlamak için Osmanlı Devleti’yle en fazla mücadele eden beyliktir.

II. Bayezid zamanında ortadan kaldırılmıştır.

UYARI:Moğol kültür tesirini kırmak için Karamanoğlu Mehmet Bey, 1277 yılında Türkçe’yi resmi dil olarak kabul etmiştir.

3. Germiyanoğulları (1299 – 1429)

Kütahya, Emet ve Tavşanlı yöresinde kuruldu. Topraklarının bir kısmı I. Murat zamanında çeyiz olarak, bir kısmı da miras olarak II. Murat zamanında Osmanlı topraklarına kaldı.

4. Karesioğulları (1304 – 1360)

Balıkesir ve Çanakkale dolaylarında kuruldu. Orhan Bey zamanında Osmanlı topraklarına katıldı. Bu beylikten devralınan donanma Osmanlılara büyük yarar sağladı. Osmanlılar Rumeli’ye geçişte bu donanmadan yararlandılar.

5. Hamitoğulları (1300 – 1423)

İsparta ve Eğridir çevresinde (Göller yöresi) kuruldu. Beyliğin topraklarının bir bölümü I. Murat zamanında satın alındı. Geri kalan kısmı da II. Murat zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.

6. Menteşeoğulları (1261 – 1424)

Muğla ve Fethiye yöresinde kuruldu. Denizcilikle uğraşan bu beylik II. Murat zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.

7. Saruhanoğulları (1313-1410)

Manisa ve çevresinde kuruldu. Denizcilikle uğraşan bu beylik I. Mehmet (Çelebi) zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.

8. Candaroğulları (1292 – 1461)

Kastamonu ve Sinop çevresinde kuruldu. Denizci olan bu beylik Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.

9. Aydınoğulları (1308 – 1426)

Aydın, Birgi ve İzmir dolaylarında kuruldu. Denizci olan bu beylik II. Murat tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.

10. Dulkadiroğulları (1337 -1515)

Elbistan ve Maraş dolaylarında kurulan bu beylik Yavuz Sultan Selim tarafından Turnadağ Savaşı‘yla (1515) Osmanlı topraklarına katıldı.

11. Ramazanoğulları (1353 – 1608)

Adana ve çevresinde kuruldu. I. Ahmet zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.

12. Taceddinoğulları (1348 – 1428)

Niksar ve çevresinde kuruldu. II. Murat tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.

13. Sahipataoğulları (1275 -1342)

Afyon çevresinde kuruldu. Germiyanoğulları tarafından yıkıldı.

14. Eşrefoğulian (1284-1410)

Beyşehir ve çevresinde kuruldu. Ankara Savaşı‘ndan sonra İlhanlıların Anadolu valisi Timurtaş tarafından yıkıldı.

15. Eratna Devleti (1335 – 1381)

Sivas ve Kayseri dolaylarında kuruldu. Kadı Burhaneddin tarafından yıkılarak aynı bölgede Kadı Burhaneddin Devleti kuruldu. Bu devlet de Yıldırım Bayezıt tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.

UYARI: Yıldırım Bayezıt tarafından Osmanlı topraklarına katılan Karamanoğulları, Menteşeoğulları, Saruhanoğulları, Aydınoğulları ve Germiyanoğulları beylikleri Ankara Savaşı (1402)’ndan sonra yeniden kurulmuşlardır.

Beylikler Döneminin Özellikleri

• Yıldırım Bayezıt döneminde Osmanlı egemenliğine giren bir çok beylik Ankara Savaşı’ndan (1402) sonra tekrar kurulmuştur.

• Anadolu Türk beylikleri, Anadolu’nun Türkleşip İslamlaşmasında önemli rol oynadılar. Anadolu’nun Türk -İslam ülkesi haline gelmesini sağladılar.

• Anadolu Türk beylikleri Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılması ve Moğollar’ın Anadolu’da egemenliklerinin sona ermesi ile kuruldular.

• İmar çalışmalarıyla Anadolu’yu bayındır hale getirdiler.